Duikflessen service
Alle flessen die worden gebruikt om gassen op te slaan onder hoge druk, moeten regelmatig worden gecontroleerd om er veilig mee te kunnen werken en te vullen. Dit geldt voor zuurstof flessen, helium buffers, schietsport flessen en uiteraard duikflessen. Hiervoor zijn per branche of sport officiële richtlijnen voor beschikbaar.
Bij Scuba Support bieden wij hiervoor de volgende services aan:
Visuele inspectie
Het is aan te bevelen om de duikfles jaarlijks inwendig te laten controleren op roest, vocht en olie. Dan wordt de binnenkant van de fles met een inspectie lamp of camera bekeken en beoordeeld. Wordt er roest, vocht of olie aangetroffen dan moet de duikfles worden behandeld.
Als er te lang roest in de duikfles heeft gezeten, dan kan het zijn dat de wand of bodem van de duikfles aangetast is met putcorrosie. Hierdoor wordt de wand of bodem verzwakt en kan het zijn dat de duikfles hierop wordt afgekeurd. Om te voorkomen dat roest te lang zijn gang kan gaan en de fles hierdoor afgekeurd wordt, is het dus aan te bevelen de duikfles jaarlijks visueel te inspecteren. Ook weet je zo zeker dat er geen vervuiling zit in de fles en daarmee de werking van de ademautomaat of je ademgas negatief kan beïnvloeden!
Kraan inspectie
Bij een visuele inspectie nemen we ook direct de kraan onderhanden. Eerst wordt er een Silencer in de kraan gedraaid die het geluid aanzienlijk dempt tijdens het weg laten lopen van de lucht. Als de druk van de fles is wordt met een fleskraan demontage tool de kraan losgedraaid en gedemonteerd, de onderdelen in een ultrasoonbad gereinigd en de bewegende onderdelen, zoals o-ringen, vervangen.
Bij montage wordt overigens ook gecontroleerd of de schroefdraad van de kraan en de fles nog in orde zijn en wel goed bij elkaar passen. De verkeerde fleskraan op een duikfles draaien kan en zal leiden tot ongelukken. Sommige schroefdraden lijken zo op elkaar, dat deze fout helaas vaker voorkomt dan je denkt...
Hydrostatische keuring
De hydrostatische test is een wettelijk verplichte 5-jaarlijkse keuring. De duikfles wordt gevuld met water en vervolgens op 1,5 keer de werkdruk gebracht. Een duikcilinder met een werkdruk van 200 bar wordt dus volgepompt tot 300 bar. Er wordt dan beoordeeld of de fles een dergelijke druk goed kan doorstaan.
Als de fles de test goed doorstaat dan krijgt deze een stempel in de fleshals gedrukt en is weer goedgekeurd voor een periode van 5 jaar. Bij afkeuring zal de fles onbruikbaar worden gemaakt.
Een duikfles die langer dan 5 jaar niet is gekeurd, mag officieel niet meer worden gevuld. Een duikcentrum of vulstation zal bij het vullen dus altijd de datum controleren in de fleshals.
Bij de hydrostatische keuring wordt de duikfles overigens ook inwendig geïnspecteerd op vocht, roest en olie.
De hydrostatische test wordt overigens niet door Scuba Support zelf uitgevoerd, maar door een centrale instantie; Lloyd's Register Stoomwezen. Scuba Support verzamelt iedere X weken duikflessen en zorgt dat ze worden gekeurd bij het Stoomwezen.
Behandeling van de flessen
Mocht er tijdens een van deze keuringen onregelmatigheden worden aangetroffen, dan zal de fles moeten worden behandeld om er weer veilig mee te kunnen duiken. Ook daar zijn verschillende behandelingen voor, afhankelijk van het probleem:
Inwendig stralen
Als er roest in de cilinder zit, moet deze inwendig worden getrommeld of gestraald, een techniek waarbij de inwendige roest wordt weggehaald. Bij het trommelen wordt de duikfles gevuld met korrels en op een machine gelegd die de fles uren lang laat rond draaien, waardoor de roest los komt. Bij het inwendig stralen wordt grit (vaak van RVS) met een speciale straalbuis onder luchtdruk aan de binnenkant van de duikfles tegen de wand geblazen. Hierdoor wordt de roest van de wand af geslagen.
Spoelen en inwending reinigen
Als een duikfles een tijdje helemaal leeg is bewaard kan er vocht in de fles komen. Dat kan onderwater gebeuren, maar ook bovenwater, door de luchtvochtigheid. Door een defecte of slecht onderhouden ademlucht compressor kan er ook vocht of olie in een duikfles komen. In al deze gevallen moet de fles intern worden gereinigd.
Wordt er olie of oliedamp in de duikfles aangetroffen, dan moet er met een speciale ontvetter worden gespoeld, want oliedamp in de duikfles kan tijdens een duik leiden tot hoofdpijn en misselijkheid en zelfs tot ongevallen.
Uitwendig stralen en spuiten
Is er roestvorming aan de buitenzijde van de fles ontstaan, dan kan het zijn dat de fles gestraald moet worden en van een nieuwe laklaag voorzien. Soms gebeurt dit al tijdens een hydrostatische test door het Stoomwezen, omdat de fles anders niet kan worden goedgekeurd. Daarbij kunnen dan extra kosten in rekening worden gebracht. We zien bij Scuba Support vaak roestvorming aan de onderzijde van flessen die een flesvoet hebben. Daarom is het achterwege laten van flesvoeten soms beter om je flessen te beschermen.
Zuurstof service
Als een duikfles gevuld word met een ademgas dat een zuurstofpercentage heeft dat hoger is dan 40%, dan moet een duikfles en fleskraan ‘zuurstofschoon’ zijn. Daarmee worden de fles en kraan geschikt gemaakt voor gebruik met een hoog percentage zuurstof en dat minimaliseert het risico op zuurstofbrand en zuurstofexplosie.
Voor een zuurstofbrand of zuurstofexplosie in duikapparatuur heb je namelijk drie ingrediënten nodig, de zogenaamde ‘branddriehoek’:
- Zuurstof (zuurstofpercentage boven de 40%)
- Brandstof
- Ontstekingsbron (warmte)
Met zuurstof service worden vooral brandstof en ontstekingsbron aangepakt, want de zuurstof is sowieso aanwezig.
Hierbij is het belangrijk om erbij stil te staan dat men voor gebruik van Nitrox met een zuurstofpercentage lager dan 40% vaak al gebruik maakt van 100% zuurstof om de mix te maken in de duikfles. Hierbij gaat er dus 100% zuurstof door de kraan en in de fles, ook al heeft de uiteindelijke mix bijvoorbeeld ‘maar’ een zuurstofpercentage van 32%.
Zuurstofservice = Zuurstof compatibel + Zuurstofschoon
Het is goed om de relevante terminologie duidelijk te hebben:
Zuurstof compatibel betekent dat het materiaal geschikt is om te gebruiken met zuurstofpercentages hoger dan 40%. Denk hierbij aan Monel, Messing en sommige RVS legeringen. Ook standaard o-ringen die zijn gemaakt van NBR moeten vervangen worden door EPDM of Viton.
Zuurstofschoon betekent dat het materiaal volgens strenge voorschriften is gereinigd en daarbij ontdaan van koolwaterstoffen en siliconen vet, stoffen die als brandstof dienen in de branddriehoek. Dit gebeurt onder andere met behulp van een ultrasoonbad, gevuld met Blue Gold, een speciale industriële reiniger die de koolwaterstoffen en vetten oplost. Na een grondige spoeling met schoon en onthard (heet) water worden de onderdelen droog geblazen met schone olievrije perslucht.
Vervolgens wordt volgens vastgelegde normen de fleskraan met speciale handschoenen en gereinigd gereedschap weer gemonteerd. Bij de montage worden de onderdelen ingevet met Christolube, een zuurstof compatible vet die er voor zorgt dat de fleskraan soepel kan draaien.
De duikfles zelf wordt ook gespoeld met Blue Gold Industrial Cleaner en daarna nagespoeld met heet, schoon en onthard water. De fles wordt uiteraard direct droog geblazen met schone perslucht om te voorkomen dat er roest in de fles ontstaat.
Dan wordt de fleskraan op de duikcilinder gemonteerd en het geheel wordt voorzien van een sticker die aantoont dat de fles zuurstofschoon gemaakt is.
Let op: Een fles kan daarna, door slecht gebruik of vullen bij een vervuilde compressor, weer direct vervuild raken en daardoor weer een gevaar vormen bij gebruik met hoge zuurstofpercentages Daarom is het van belang om je fles alleen te laten vullen bij duikcentra waar ze strikte richtlijnen hanteren w.b.t. onderhoud van de compressor.